Heb je in de jeugdhulp je eigen rechten?
Soms hebben gezinnen of minderjarigen professionele hulp nodig om problemen op te lossen. Die jeugdhulp kunnen ze krijgen bij verschillende organisaties. Samenwerken met professionele hulpverleners betekent ook een beetje de controle loslaten om problemen alleen aan te pakken. En minderjarigen zijn daar net iets kwetsbaarder in. Vandaar dat jongeren eigen rechten hebben in de jeugdhulp.
Wat zegt de wet?
De rechten van minderjarigen in de jeugdhulp staan in het decreet rechtspositie van de minderjarige in de jeugdhulp. Dat geeft kinderen en jongeren een soort statuut. Hulpverleners en voorzieningen waar jongeren verblijven, moeten hun rechten naleven. Maar ook ouders of opvoedingsverantwoordelijken hebben rechten. Die vloeien voort uit het decreet integrale jeugdhulp.
De rechtspositieregeling is van toepassing op de sectoren die de integrale jeugdhulp bieden:
- De Centra voor Algemeen Welzijnswerk (CAW en JAC)
- De bijzondere jeugdbijstand: de diensten en voorzieningen van het agentschap Opgroeien
- Centra voor Integrale Gezinszorg (CIG)
- Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG)
- Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB)
- Kind en Gezin: dat valt ook onder het agentschap Opgroeien
- Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH)
De rechten voor kinderen en jongeren gaan over:
- Recht op hulp
- Recht op duidelijke informatie
- Recht op beroepsgeheim en vertrouwelijke informatie
- Recht op instemming met de hulp (behalve als het over gerechtelijke jeugdhulp gaat)
- Recht op respect voor het gezinsleven
- Recht op inspraak en participatie
- Recht op een dossier en inzage in dat dossier
- Recht op bijstand door een vertrouwenspersoon
- Recht op privacy
- Recht op zakgeld
- Recht op een menswaardige behandeling
- Recht om een klacht in te dienen
Als die rechten niet nageleefd worden en een gesprek met de hulpverlener, dienst of organisatie niets oplevert, kan het Kinderrechtencommissariaat het verder bekijken.